Trong truyền thống Phật giáo và văn hóa tâm linh Á Đông, hoa sen không chỉ là hình ảnh của sự thanh cao và tinh khiết, mà còn mang ý nghĩa dẫn dắt linh hồn vượt qua bể khổ, an yên về nơi cực lạc. Chính vì vậy, hoa sen thường xuyên xuất hiện trong các vật phẩm hậu sự, đặc biệt là trên tiểu quách Bát Tràng cao cấp – nơi an vị phần xương cốt của người đã khuất sau lễ sang cát.
Hoa sen sinh trưởng trong bùn lầy nhưng luôn nở ra những bông hoa tinh khiết, thơm ngát. Từ đó, trong văn hóa Phật giáo, hoa sen trở thành biểu tượng cho:
Sự thanh tịnh trong tâm hồn
Sự thoát tục, vượt lên những trần ai phiền muộn
Sự siêu sinh, hóa độ
Trong nghi lễ sang cát – nơi thân xác được chuyển về cõi an lành – hoa sen xuất hiện như một dấu hiệu của sự cứu rỗi, giác ngộ và chuyển kiếp tốt lành.
Các mẫu tiểu quách sứ Bát Tràng như:
Tịnh Liên: men trắng ngà, họa tiết sen vàng thanh tịnh
Liên Hoa Cực Lạc: phủ vàng 24k, khắc họa đầm sen nở rộ
Phúc Long: kết hợp rồng uy linh với đài sen tôn nghiêm
…đều lấy cảm hứng từ hoa sen để tạo nên những thiết kế vừa mang giá trị nghệ thuật, vừa mang tính phong thủy sâu sắc. Khi lựa chọn những tiểu quách này, con cháu không chỉ chọn một vật chứa hài cốt, mà còn gửi gắm ước nguyện cho người thân được siêu thoát về miền thanh tịnh.
Ngoài họa tiết hoa sen trên tiểu quách, nhiều gia đình còn sử dụng:
Đệm đá thạch anh hình cánh sen
Tấm lụa điều in hoa sen
Nến sen, đèn sen trong nghi lễ an táng
Tất cả nhằm tạo nên không gian hài hòa, thanh tịnh, mang lại cảm giác nhẹ nhàng, an yên cho người đã khuất và thân nhân.
Mỗi cánh hoa sen hiện hữu trong lễ sang cát là một lời chúc:
“Mong cho người đã khuất như đóa sen nở trong ánh sáng Phật pháp, rời khỏi chốn trần ai để đến nơi an lành vĩnh cửu.”