Trong phong thủy, việc bài trí cây xanh quanh khu lăng mộ không chỉ mang yếu tố thẩm mỹ và tôn nghiêm, mà còn góp phần cân bằng âm dương, điều hòa sinh khí, tạo nên một không gian linh thiêng, thanh tịnh và bền vững. Để đạt được hiệu quả tối ưu, nguyên lý ngũ hành được áp dụng sâu sắc trong việc lựa chọn và sắp xếp cây xanh.
Ngũ hành gồm Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ, là năm yếu tố cơ bản tạo nên sự vận hành của vũ trụ và cũng ảnh hưởng mạnh mẽ đến phong thủy âm phần. Mỗi hành tương ứng với một nhóm cây khác nhau, mang đến nguồn năng lượng riêng biệt:
Mộc: biểu tượng của sự sinh trưởng, phát triển → đại diện bởi cây cối, hoa lá.
Thủy: liên quan đến sự luân chuyển, mềm mại → cây có hình dáng rủ, mềm mại như liễu, thủy trúc.
Hỏa: tượng trưng cho năng lượng, ánh sáng → cây hoa rực rỡ như mẫu đơn, trạng nguyên.
Thổ: mang sự ổn định, bền bỉ → cây thấp, gốc rễ khỏe như lộc vừng, đa.
Kim: đại diện cho sự tinh khiết, thanh cao → cây thân cứng, lá sắc nhọn như tùng, bách.
Để tạo nên sự hài hòa, cây xanh quanh khu lăng mộ nên được sắp xếp theo hướng và vị trí phù hợp với từng hành:
Hướng Đông (Mộc): Trồng các cây như trúc quân tử, dương xỉ, hoa sen (trong chậu nước), thể hiện sự sinh sôi, nảy nở – mang lại phúc lộc cho hậu thế.
Hướng Nam (Hỏa): Có thể bố trí hoa mẫu đơn, trạng nguyên, hoa giấy – biểu trưng cho ánh sáng, năng lượng và trí tuệ.
Hướng Tây (Kim): Phù hợp với cây tùng, bách, hoàng đàn – giúp tăng cường sinh khí, trấn giữ bình an cho linh hồn người đã khuất.
Hướng Bắc (Thủy): Bố trí liễu, thủy trúc hoặc hồ nhỏ có cây thủy sinh, tạo dòng chảy phong thủy, điều hòa âm khí.
Trung tâm (Thổ): Dành cho các cây gốc lớn, bền vững như cây lộc vừng, đa, bồ đề – vừa tạo điểm nhấn trung tâm, vừa giữ thế phong thủy vững vàng.
Không nên trồng cây có rễ chùm lan rộng quá mức làm ảnh hưởng đến huyệt mộ.
Tránh các loại cây gai góc như xương rồng, găng – mang sát khí không tốt cho phần mộ.
Cây trồng phải được chăm sóc định kỳ, tỉa gọn gàng để giữ sự thanh tịnh và sạch sẽ cho khuôn viên.
Việc bài trí cây xanh quanh lăng mộ theo ngũ hành là cách tôn trọng người đã khuất, đồng thời tạo nên dòng chảy phong thủy điều hòa cho cả dòng tộc. Không chỉ giúp không gian trở nên an yên, thanh tịnh, mà còn củng cố vận mệnh và công đức cho con cháu đời sau.